DOLAŞIM BELGELERİ
Dış Ticaret Servisi, dolaşım belgelerinin, satışı, tasdiki ve dış ticaret konusunda talepleri üzerine çalışmaktır.
Dış Ticaret; gümrük sınırları ile ayrılmış ülkelerin birbirleriyle yaptıkları kazanç getirici faaliyetlerdir. Bu faaliyetlerin en başında mal akışı yer alır. Mallar bir ülkeden diğerine taşınırken birtakım belgelere ihtiyaç duyarlar.
Ülkeler gerek kendi güvenlikleri; gerekse belli stratejik nedenlerden ötürü bu belgeleri talep ederler. Belgelerin yalnızca düzenlenmesi yetmez, doğruluğunun devlet otoritesi tarafından da onaylanması istenir. Her ülkede bu işlemi yapan kamu kurumları bulunur. Türkiye'de Ticaret ve Sanayi odaları olmak üzere ihracatçı birlikleri gibi kuruluşlar bu görevi yerine getirir.
A.TR DOLAŞIM BELGESİ
Avrupa Birliği’ne üye aşağıda sıralanan ülkelere yapılan ihracatlarda Türkiye ve Toplulukta Serbest Dolaşım’da bulunan eşyanın Türkiye-Avrupa Topluluğu Gümrük Birliği çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere Gümrük İdaresi’nce ya da bu idare tarafından yetki verilen kuruluşlarca düzenlenip gümrük idarelerimizce vize edilen belgedir.
Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında 2002/4616 sayılı 24.07.2002 tarihli Karar çerçevesinde düzenlenen belgedir.
Avrupa Topluluğuna üye ülkeler şunlardır:
Almanya | Finlandiya | İsveç | Malta |
Avusturya | Fransa | İtalya | Polonya |
Belçika | Hırvatistan | Kıbrıs | Portekiz |
Bulgaristan | Hollanda | Letonya | Romanya |
Çek Cumhuriyeti | İngiltere | Litvanya | Slovakya |
Danimarka | İrlanda | Lüksemburg | Slovenya |
Estonya | İspanya | Macaristan | Yunanistan |
A.TR Dolaşım Belgesi tanımında geçen “Serbest Dolaşımdaki Eşya”, tümüyle Türkiye ve Topluluk ‘ ta elde edilmiş olan ya da tamamı veya bir kısmı üçüncü ülkeler menşeli olup Türkiye ya da Topluluk’ ta ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergi ve resimleri tahsil edilmiş, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış eşyayı ifade etmektedir.
A.TR Dolaşım Belgelerinin Sonradan Verilmesi
Eşyanın ihracı sırasında unutulma, yanlışlık, ihmal gibi nedenlerle A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmediği veya teknik nedenlerle reddi ya da özel şartlar nedeniyle, eşyanın ihracından sonra da A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir.
A.TR Dolaşım Belgeleri;
a. A.TR Dolaşım Belgesinin hata, unutulma, ihmal ya da özel durumlar nedeniyle ihracat yapılırken düzenlenmemiş olması,
b. A.TR Dolaşım Belgesinin düzenlenmiş, ancak teknik nedenlerle ithalatçı ülke gümrük idaresince kabul edilmemiş olduğunun ilgili yetkili kuruluş ve gümrük idarelerine ispat edilmesi,
c. Eşyanın "Varış Ülkesi" üçüncü ülke iken Topluluk üyesi bir ülke olarak değişmesi,
d. Topluluk üyesi bir ülkeye ihraç edilen eşyanın ihracı sırasında Topluluk üyesi başka bir ülkeye gönderilmesi halinde, ihracatçı tarafından A.TR Dolaşım Belgesinde "Varış Ülkesinin değiştirilmesinin talep edilmesi, durumlarında belge kapsamı eşyanın ihracından sonra istisnai olarak düzenlenebilir.
A.TR Dolaşım Belgelerinin İkinci Nüsha Olarak Düzenlenmesi
A.TR Dolaşım Belgesinin çalınması, kaybedilmesi veya hasar görmesi hallerinde ihracatçı, odamıza başvurarak sertifikanın ikinci bir nüshasının düzenlenmesini bir dilekçe ile (Ek:3) başvurarak talep edebilir. İlk belgeye uygun olarak doldurulan ikinci nüshanın beyaz üzerine yeşil meneviş renkli nüshası dahil "Gözlemler" bölümüne Dış Ticaret Servisimiz tarafından "DUPLICATE" kaşesi vurulur.
EUR.1 DOLAŞIM BELGESİ
Türkiye' nin Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığı ülkelere yönelik ihracatta, Avrupa Birliği' ne üye ülkelere Tarım Ürünleri Listesi kapsamına dahil ürünlerin ihracatında ve yine Avrupa Birliği' ne üye ülkelere Avrupa Kömür Çelik Topluluğu Ürün Listesi kapsamında dahil ürünlerin ihracında malın gümrük indiriminden yararlanması amacıyla odamızca onaylanan ve Gümrük İdareleri’nce vize edilen belgedir.
Türkiye´nin Serbest Ticaret Anlaşması İmzaladığı Ülkeler :
İsrail Devleti | Fas | Sırbistan |
Makedonya Cumhuriyeti | Suriye Arap Cumhuriyeti | Karadağ |
Bosna Hersek | Mısır Arap Cumhuriyeti | Ürdün |
Filistin Kurtuluş Örgütü | Arnavutluk Cumhuriyeti | Şili |
Tunus | Gürcistan Cumhuriyeti | Morityus Cumhuriyeti |
EFTA Ülkeleri :
Eur.1 Dolaşım Sertifikasının Sonradan Verilmesi
EUR.1 Dolaşım Sertifikası istisnai olarak;
1. Hata, ihmal veya özel durum nedeniyle ihraç anında düzenlenememiş olması veya,
2. Bir Eur.1 Dolaşım Sertifikasının düzenlenmiş, ancak teknik nedenlerle ithalatçı gümrük idaresi tarafından kabul edilmemiş olduğu hususunun tatmin edici bir şekilde ispat edilmesi halinde, ait olduğu ve ihracatı esnasında Eur.1 Dolaşım Sertifikası düzenlenen eşyanın ihracatından sonra da düzenlenebilir.
Eur.1 Dolaşım Sertifikasının İkinci Nüsha Olarak Düzenlenmesi
Eur.1 Dolaşım Sertifikasının çalınması, kaybedilmesi veya hasar görmesi hallerinde ihracatçı, odamıza başvurarak sertifikanın ikinci bir nüshasının düzenlenmesini bir dilekçe ile (Ek:8) başvurarak talep edebilir. İlk belgeye uygun olarak doldurulan ikinci nüshanın beyaz üzerine yeşil meneviş renkli nüshası dahil "Gözlemler" bölümüne Dış Ticaret Servisimiz tarafından "DUPLICATE" kaşesi vurulur.
EUR. MED DOLAŞIM BELGESİ
EUR-MED Dolaşım Sertifikası PAAMK (Pan Avrupa Akdeniz Kümülasyonu)'a taraf ülkelere ilgili ürünlerin ihracatında kullanılan menşe ispat belgesidir. PAAMK sistemi;
AB-EFTA-Türkiye ve bazı Akdeniz ülkelerinin dahil olduğu bir çapraz kümülasyon sistemidir. PAAMK sistemine dahil tüm ülkelerin arasında serbest ticaret anlaşması, bu anlaşmaların hepsinde (ikili ticaret hariç) aynı menşe kurallarının uygulanması gerekmektedir. Sistemin işlemesi için PAAMK sistemine dahil en az 3 ülke arasında STA(Serbest Ticaret Anlaşması) tamamlanmalıdır.
Bu bağlamda;
3 ÜLKENİN TARAF OLDUĞU ÇAPRAZ KÜMÜLASYON
TR + İSRAİL + AB(GB. Eşyası için)
TR + İSRAİL + AB(tarım ürünleri için)
TR + FAS +AB (GB. Eşyası için)
TR + FAS +AB (tarım ürünleri için)
TR + TUNUS + AB(GB. Eşyası için)
TR + TUNUS + AB(tarım ürünleri için)
TR + MISIR + AB (GB. Eşyası için)
TR + MISIR + AB (tarım ürünleri için)
TR + MISIR + TUNUS
TR + MISIR + FAS
TR + TUNUS + FAS
4 ÜLKENİN TARAF OLDUĞU ÇAPRAZ KÜMÜLASYON
TR + MISIR + FAS + AB (GB. Eşyası için)
TR + MISIR + FAS + AB (tarım ürünleri için)
TR + TUNUS + FAS + AB (GB. Eşyası için)
TR + TUNUS + FAS + AB (tarım ürünleri için)
TR + TUNUS + FAS + MISIR
5 ÜLKENİN TARAF OLDUĞU ÇAPRAZ KÜMÜLASYON
TR + MISIR + FAS +AB(GB. Eşyası için) + TUNUS
TR + MISIR + FAS +AB(tarım ürünleri için) + TUNUS
TR + TUNUS + FAS + İSRAİL + SURİYE + MISIR + ÜRDÜN
MENŞE ŞAHADETNAMESİ DOLAŞIM BELGESİ
Menşe Şahadetnamesi, eşyanın menşe ülkesini gösteren belgedir. Tercihsiz ticarette kullanılan ve malın menşeini belirlemek üzere ithalatçı ülkenin istemi üzerine düzenlenen belgedir. Belgenin yasal dayanağı ise 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve Uygulama Yönetmeliğidir.
Menşe Şahadetnamesi mal cinsi ve ülke ayrımı yapılmaksızın tüm dünya ülkelerine düzenlenebilir.
FORM.A DOLAŞIM BELGESİ
Form.A Menşe Şahadetnamesi Kanada, Yeni Zelanda, Japonya, Rusya Federasyonu, Beyaz Rusya ile Ukrayna'nın Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) çerçevesinde ülkemize sağladıkları tavizli gümrük oranlarına konu mallar için söz konusu ülkelere yapılacak ihracatta aranan belgedir.
FORM.A Menşe Şahadetnamesinin Düzenleneceği Ülkeler:
1. Kanada*
2. Yeni Zelanda*
3. Japonya
4. Rusya Federasyonu
5. Ukrayna
6. Kazakistan
7. ABD**
8. Avustralya**
9. Beyaz Rusya(Belarus)
* Kanada ve Yeni Zelanda resmi tasdik istememektedir.Belgenin ihracatçı tarafından doldurulması yeterlidir.
** ABD ve Avustralya GTS uygulamakla birlikte, FORM.A belgesi doldurulması zorunlu değildir.
MALEZYA MENŞE İSPAT BELGESİ
Türkiye ‘den Malezya ‘ya yapılan, Türk Menşeli ürünlerin ihracında düzenlenecek Malezya Menşe Belgesi, İngilizce olarak ve ihracatçı Taraf ülkenin iç mevzuat hükümleri çerçevesinde doldurulur. Eğer el yazısı kullanılırsa, açık ve okunaklı şekilde matbaa harfleriyle ve mürekkeple doldurulur. Bu durumda, form üzerinde silinti ve değişikliklere izin verilmez. Ürünlerin tanımı, bu amaçla ayrılmış kutu içine boş satır bırakılmaksızın yapılmalıdır. Eğer kutunun tamamı dolmaz ise, tanımın son satırının altına bir yatay çizgi çekilerek, boş alan çapraz bir çizgi ile kapatılmalıdır.
Menşe Belgesi düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, Menşe Belgesinin düzenleneceği ihracatçı Taraf ülkenin yetkili makamlarının talebi halinde, söz konusu eşyanın menşe statüsünü ve işbu Fasıl’ın diğer koşullarının yerine getirilmiş olduğunu ispatlayan tüm ilgili belgeleri herhangi bir zamanda ibraz etmeye hazırlıklı olur.
Menşe Belgesi onaya yetkili makamlar, ürünlerin menşe statüsünün ispatı için gereken her tedbiri alırlar. Bu amaçla, İdareler, kendi iç mevzuatları uyarınca, her türlü delil talebinde bulunma ve ihracatçının hesaplarında denetleme yapma veya gerekli görülen başka herhangi bir kontrol hakkına sahiptirler.
Menşe Belgesinin düzenlendiği tarih, Belge üzerindeki 11 numaralı kutuda gösterilir.
Menşe İspat belgesi, hatalar, istenmeyerek yapılan ihmaller veya özel durumlar nedeniyle, ihracat esnasında düzenlenmemiş ise; veya gümrük idareleri veya diğer yetkili makamlar bir Menşe Belgesinin düzenlenmiş, ancak teknik nedenlerle ithalatta kabul edilmemiş olduğu hususunda tatmin edilirlerse ait olduğu eşyanın ihracatından sonra, ihracat tarihinden itibaren en geç 12 ay içerisinde Sonradan Verilmiştir şerhi ile onaylanabilir.
İRAN MENŞE İSPAT BELGESİ
Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti Arasında Tercihli Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik (30.01.2015 t. 29252 s. R.G.) ile Türkiye Cumhuriyeti ve İran İslam Cumhuriyeti arasında yapılacak ticarette, eşyanın tercihli menşeini ispat etmek üzere, 1 Ocak 2015 tarihi itibariyle yürürlüğe konan, Gümrük İdaresi’nce ya da bu idare tarafından yetki verilen kuruluşlarca düzenlenip gümrük idarelerimizce vize edilen belgedir.
Menşe İspat Belgesinin düzenlenmesi;
İHRACATTA
GÜMRÜK İNDİRİMİNDEN FAYDALANAN ÜLKELER
A.TR DOLAŞIM BELGESİ DÜZENLENEN ÜLKELER
|
ALMANYA AVUSTURYA BELÇİKA BULGARİSTAN ÇEK CUM. DANİMARKA ESTONYA FİNLANDİYA FRANSA HIRVATİSTAN HOLLANDA İNGİLTERE İRLANDA İSVEÇ İTALYA KIBRIS LETONYA LİTVANYA LÜKSEMBURG MACARİSTAN MALTA POLONYA PORTEKİZ ROMANYA SLOVAKYA SLOVENYA YUNANİSTAN |
EUR.1 BELGESİ DÜZENLENEN EFTA ÜLKELERİ |
İSVİÇRE İZLANDA LIECHTENSTEIN NORVEÇ |
BATI BALKAN MENŞE KÜMÜLASYONU KAPSAMINDA EUR.1 BELGESİ DÜZENLENEN ÜLKELER |
ARNAVUTLUK BOSNA-HERSEK MAKEDONYA KARADAĞ SIRBİSTAN |
PAAMK SİSTEMİ (STA) KAPSAMINDA EUR.1 VEYA EUR-MED BELGESİ DÜZENLENEN ÜLKELER
|
FAS İSRAİL MISIR SURİYE (ASKIDA) TUNUS ÜRDÜN İSVİÇRE İZLANDA LIECHTENSTEIN NORVEÇ
|
İKİLİ ANLAŞMA GEREĞİ EUR-1 BELGESİ DÜZENLENEN ÜLKELER |
GÜRCİSTAN FİLİSTİN ŞİLİ MORİTYUS MOLDOVA FAROE ADALARI (EUR-MED BELGESİ DE DÜZENLENEBİLMEKTE) |
MENŞE İSPAT BELGESİ DÜZENLENEN ÜLKELER |
İRAN (İran için Menşe Belgesi)
MALEZYA (Malezya Menşe Belgesi) |
ÖZEL MENŞE (FORM-A) BELGESİ DÜZENLENEN ÜLKELER |
JAPONYA – W-GTİP NO (Tarım ürünü için P) BEYAZ RUSYA - (P) RUSYA FEDERASYONU- (P) UKRAYNA - (P) KAZAKİSTAN - (P) AMERİKA- (P) AVUSTRALYA (BOŞ BIRAKILACAK) KANADA (RESMİ ONAY YOK) YENİ ZELLANDA (RESMİ ONAY YOK) |
D-8 MENŞE İSPAT BELGESİ DÜZENLENEN ÜLKELER |
ENDONEZYA İRAN PAKİSTAN MALEZYA NİJERYA |
LİSTEDE OLMAYAN TÜM ÜLKELER İÇİN MENŞE ŞAHADETNAMESİ DÜZENLENİR. |
NOT: A.TR DOLAŞIM BELGESİ DÜZENLENEN ÜLKELER İÇİN İHRAÇ KONUSU EŞYA İŞLENMEMİŞ TARIM ÜRÜNÜ VEYA AVRUPA KÖMÜR ÇELİK TOPLULUĞU (AKÇT) LİSTESİNDE YERALAN BİR EŞYA OLMASI HALİNDE BU ÜLKELERE A.TR DOLAŞIM BELGESİ YERİNE EUR. DOLAŞIM SERTİFİKASI DÜZENLENİR.